Przepisy prawne wymagają, aby strony internetowe instytucji publicznych były zgodne ze standardem WCAG 2.1 oraz posiadały opublikowaną deklarację dostępności na swojej stronie internetowej.
Pod poniższym linkiem do strony Ministerstwa Cyfryzacji można znaleźć szczegółowe informacje na temat wyglądu takiej deklaracji.
Bardzo ważne jest, aby deklaracja dostępności w pełni spełniała wymagania WCAG, nawet jeżeli reszta strony nie spełnia tego wymagania - ”Oznacza to, że Deklaracja Dostępności musi być w pełni dostępna cyfrowo”.
Deklaracja dostępności, co to takiego?
Deklaracja dostępności to podstrona internetowa w Twojej witrynie, powinna mieć ona odrębny adres URL. Nie musi mieć ona specjalnej struktury, jest to specjalny artykuł w formacie HTML osadzony w dowolnym szablonie strony internetowej (podobnie jak regulamin czy polityka prywatności).
Link na stronie głównej lub w stopce
W dokumencie pod nazwą „Warunki techniczne publikacji oraz struktura dokumentu elektronicznego Deklaracji Dostępności” jest bardzo jasno i przejrzyście napisane:
„Link do Deklaracji Dostępności strony internetowej powinien być łatwy do odnalezienia na stronie głównej, wczytywanej jako pierwsza po wpisaniu adresu strony internetowej lub w miejscu zawsze wyświetlanym na wszystkich podstronach strony internetowej na przykład w stopce lub nagłówku.”
Oznacza to, że umieszczenie linku do tej podstrony z deklaracją w menu lub w stopce jest wystarczające i jednocześnie wymagane. Z tego zapisu można wywnioskować, że jeżeli ten link umieścimy w górnej części strony to wystarczy, że będzie on tylko na stronie głównej, a na podstronach nie jest wymagany. Opcjonalnie, link ten może być umieszczony stopce, która jest powielana na wszystkich podstronach jako stały element szablonu. To drugie rozwiązanie jest lepsze i przez nas rekomendowane.
Kod w meta danych strony
Adres URL do strony z deklaracją dostępności, należy umieścić jako specjalny meta tag w nagłówku strony. Najlepiej zrobić to w szablonie tak, aby tag był dostępny w kodzie strony na wszystkich podstronach. Oto jak wygląda taki kod:
Gdzie zamiast „xxxx” musisz wkleić Twój pełny adres URL kierujący do podstronę zawierającą deklarację WCAG.
Techniczna budowa artykułu
„Warunki techniczne publikacji oraz struktura dokumentu elektronicznego Deklaracji Dostępności” rozpisują się dość dokładnie na temat budowy takiego artykułu. Oto kilka ważnych elementów w treści:
- Nagłówek h1 powinien być użyty tylko raz jako główny tytuł strony. Powinien on brzmieć w następujący sposób: „Deklaracja dostępności”, a zatem w kodzie to musi wyglądać tak: h1 Deklaracja dostępności h1
- Wszystkie pozostałe działy w tym artykule należy zatytułować używając nagłówka drugiego poziomu czyli h2
- Daty wpisywane w treści Deklaracji Dostępności powinny mieć format rrrr-mm-dd, na przykład 2021-01-20 oznacza 20 Stycznia 2021 roku.
Oznaczenie treści przez identyfikatory HTML
W kodzie artykułu tworząc treść deklaracji możemy używać dowolnych tagów HTML (na przykład p, span, div), ale ich zawartość powinna być oznaczona przez odpowiedni narzucony w wytycznych identyfikator Tagu html. Na przykład, jeżeli w akapicie
piszemy dane podmiotu publicznego to tag P powinien zostać oznaczony identyfikatorem „a11y-podmiot” i ostatecznie w kodzie powinno to wyglądać tak:
<p id=” a11y-podmiot”> widoczne dane wstawione przez ciebie </p>
Na podstawie listy tagów można wywnioskować co powinno znaleźć się w takim artykule:
- a11y-wstep: obowiązkowe oświadczenie o dostępności;
- a11y-podmiot: nazwa podmiotu publicznego;
- a11y-url: adres strony internetowej lub aplikacji mobilnej do pobrania;
- a11y-data-publikacja: data opublikowania strony internetowej lub wydania aplikacji;
- a11y-data-aktualizacja: data ostatniej aktualizacji strony internetowej lub aplikacji mobilnej;
- a11y-status: status pod względem zgodności z ustawą o dostępności cyfrowej;
- a11y-ocena: link do dokumentu z analizą o nadmiernym obciążeniu. Identyfikator jest opcjonalny;
- a11y-data-sporzadzenie: data sporządzenia Deklaracji Dostępności;
- a11y-audytor: nazwa podmiotu zewnętrznego, który przeprowadził badanie dostępności. Identyfikator jest opcjonalny;
- a11y-kontakt: sekcja z danymi kontaktowymi;
- a11y-osoba: imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za kontakt w sprawie niedostępności (osoba kontaktowa);
- a11y-email: adres poczty elektronicznej osoby kontaktowej – przykład:
<a id=”a11y-email” href=”mailto: [email protected]”>[email protected] </a>
- a11y-telefon: numer telefonu do osoby kontaktowej;
- a11y-procedura: opis procedury wnioskowo-skargowej;
- a11y-architektura: sekcja z informacjami o dostępności architektonicznej.
- a11y-aplikacje: sekcja z informacjami o aplikacjach.
Po więcej szczegółów z dokładnym opisem zawartości każdego akapitu zapraszam na stronę urzędu, o której już wyżej wspomniałem: https://mc.bip.gov.pl/objasnienia-prawne/warunki-techniczne-publikacji-oraz-struktura-dokumentu-elektronicznego-deklaracji-dostepnosci.html
Przykład gotowej deklaracji dostępności
Poniższy przykład należało by wyexporotwać do pliku Word, zapisać jako PDF i udostępnić jako gotowy przykład oraz jako kod HTML gotowy do wklejenia. UWAGA w tej deklaracji są błędy HTML – źle wykonane nagłówki H2 i H3
Deklaracja Dostępności
Deklaracja dostępności serwisu {nazwa instytucji / firmy}
Wstęp Deklaracji
{nazwa instytucji / firmy} zobowiązuje się zapewnić dostępność swojej strony internetowej zgodnie z ustawą z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Oświadczenie w sprawie dostępności ma zastosowanie do serwisu {adres strony internetowej, dla której sporządzana jest deklaracja dostępności WCAG} {nazwa instytucji / firmy}.
Dane teleadresowe jednostki:
{nazwa instytucji / firmy}
{adres instytucji / firmy}
Kontakt do administracji {nazwa instytucji / firmy}:
Tel.: {xx xxx-xxx-xxx}
Fax: {xx xxx-xxx-xxx}
Data publikacji strony internetowej: {XXXX - XX - XX - w formacie rok-miesiąc-dzień}
Data ostatniej istotnej aktualizacji: {XXXX - XX - XX - w formacie rok-miesiąc-dzień}
Strona internetowa jest w pełni zgodna z ustawą o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych
Ułatwienia na stronie www {nazwa instytucji / firmy}
Strona posiada następujące ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami:
- wersję kontrastową,
- możliwość zmiany rozmiaru tekst
nowy pasek z funkcjami dla osób niedowidzących oraz poprawiony szablon o wysokim kontraście. - wyróżnienie odnośników
- na stronie internetowej można używać standardowych skrótów klawiaturowych przeglądarki
UKRYTE funkcje nawigacji pojawiają się po wejściu na stronę za pomocą TABulatora (po otworzeniu się strony proszę od razu wcisnąć TAB) . Są tam 2 funkcje: przeskoczenie do nawigacji, przeskoczenie do treści - użytkownicy korzystający wyłącznie z klawiatury mogą swobodnie poruszać się po serwisie bez uzywania myszki
- staramy się pisać zrozumiałe teksty oraz formatować je w sposób zgodny z zasadami dostępności.
Firefox, Chrome, Internet Explorer:
[CTRL] oraz [+] aby powiększyć widok
[CTRL] oraz [-] aby pomniejszyć widok
Opera:
[SHIFT] oraz [+] aby powiększyć widok
[-] aby pomniejszyć widok
Data sporządzenia deklaracji
Oświadczenie sporządzono dnia: {XXXX - XX - XX - w formacie rok-miesiąc-dzień}. Deklarację sporządzono na podstawie samooceny przeprowadzonej przez pracownika {nazwa instytucji / firmy} oraz audytu zewnętrznego. RAPORT (pdf, 245kB)
Informacje zwrotne i dane kontaktowe
Osoba do kontaktu w sprawie dostępności: {imię i nazwisko}
e-mail: {adres e-mail}
Telefon: {xx xxx-xxx-xxx}
Procedura wnioskowo-skargowa
Wnioski o udostępnienie informacji niedostępnej oraz skargi na brak zapewnienia dostępności należy składać na dane teleadresowe {nazwa instytucji / firmy} lub adres e-mail: {adres e-mail instytucji / firmy}
Każdy ma prawo do wystąpienia z żądaniem zapewnienia dostępności cyfrowej strony internetowej, aplikacji mobilnej lub jakiegoś ich elementu. Można także zażądać udostępnienia informacji w formach alternatywnych, na przykład odczytanie niedostępnego cyfrowo dokumentu, opisania zawartości filmu bez audiodeskrypcji itp. Żądanie powinno zawierać dane osoby zgłaszającej żądanie, wskazanie, o którą stronę internetową lub aplikację mobilną chodzi oraz sposób kontaktu. Jeżeli osoba żądająca zgłasza potrzebę otrzymania informacji w formie alternatywnej, powinna także określić formę tej informacji. Podmiot publiczny powinien zrealizować żądanie niezwłocznie i nie później, niż w ciągu 7 dni. Jeżeli dotrzymanie tego terminu nie jest możliwe, podmiot publiczny niezwłocznie informuje o tym, kiedy realizacja żądania będzie możliwa, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż 2 miesiące. Jeżeli zapewnienie dostępności nie jest możliwe, podmiot publiczny może zaproponować alternatywny sposób dostępu do informacji. W przypadku, gdy podmiot odmówi realizacji żądania zapewnienia dostępności lub alternatywnego dostępu do informacji, można złożyć skargę na takie działanie. Po wyczerpaniu wszystkich możliwości skargę można przesłać także do Rzecznika Praw Obywatelskich www.rpo.gov.pl
Dostępność architektoniczna
Siedziba {nazwa instytucji / firmy} znajduje się {adres instytucji / firmy}
Dodatkowe informacje:
W zakresie dostępności architektonicznej:
{nazwa instytucji / firmy} {adres instytucji / firmy} zapewnia osobie ze szczególnymi potrzebami dostęp alternatywny do budynków i pomieszczeń poprzez wsparcie innej osoby.
USTAWA z dnia 19 lipca 2019r o zapewnianiu dostępność osobom ze szczególnymi potrzebami - art. 6,
Dostępność architektoniczna – minimalne warunki
Obowiązki wynikające z Ustawy | Informacje dla osób z niepełnosprawnościami niezbędne do wejścia i wjazdu na teren {nazwa instytucji / firmy} | Dostęp alternatywny |
Zapewnienie możliwości poruszania się po piętrach i pomiędzy piętrami,
| Przestrzenie komunikacyjne budynku {nazwa instytucji / firmy} są wolne od barier poziomych. Komunikacja pozioma w korytarzach jest na jednym poziomie. Komunikacja pionowa – zawiera bariery w postaci schodów. Poruszanie się po piętrach i pomiędzy piętrami realizowane jest poprzez dostęp alternatywny. | {nazwa instytucji / firmy} zapewnienia osobie ze szczególnymi potrzebami wsparcie innej osoby, pracownika {nazwa instytucji / firmy} |
W zakresie dostępności informacyjno-komunikacyjnej:
- {nazwa instytucji / firmy} zapewnia / nie zapewnia obsługi poprzez komunikowanie się językiem migowym.
- {nazwa instytucji / firmy} posiada / nie posiada instalacji i urządzeń lub innych środków technicznych do obsługi osób słabosłyszących.
Przykład takiej deklaracji jest wdrożony przez firmę WEBimpuls na stronie {nazwa instytucji / firmy}. O ile nie został zmieniony przez redaktorów strony to powinien spełniać wszystkie wymagania ustawowe: {adres WWW podstrony, na której znajduje się deklaracja dostępności WCAG}